På norsk
Gaske-Nøørjen Saemienskovle, Aarbortesne.
Gaske-biejjie internatesne, 1953
(Guvvie: Sigrid Bergli Sørnes) |
Sámi skuvlahistorjá
Sámij skåvllåhiståvrrå
Saemien skuvla-vaajese
| 
Skuvvanvári skuvla, 1962 čavčča.
2. ja 3. jahkebuolva, oahpaheaddji: Birgit Bergh.
(Govva: Richard Bergh) |
Čállingilvu
Bovdehus nuoraide: Searvva sámi skuvlahistorjjá čállimii!
Girjelágádus Davvi Girji bovde dákko bokte ohppiid, studeanttaid ja eará nuoraid searvat sámi skuvlahistorjjá čállimii.
Mii leat moadde jagi čoaggán dieđuid dan birra mo oahppit, váhnemat, oahpaheaddjit ja earát leat vásihan sámi ohppiid skuvlla. Vuosttáš oassi dás almmuhuvvui girjin ja interneahtas 2005:s, nubbi fas 2007:s ja plána lea almmuhit ovtta girjji jahkái moadde jagi ovddosguvlui.
Dán rádjai leat eanaš boarraset olbmot geat leat muitalan ja čállán.
Girjjit galget muitalit maiddái mánáid ja nuoraid vásáhusaid birra ja danin háliidit ahte sin jienat bohtet buorebut ovdan. Danin mii lágiidit čállingilvvu, masa buohkat vuollil 30 jagi sáhttet searvat.
Maid sáhtát čállit?
Sáhtát searvat máŋggaláhkái, dá leat moadde evttohusa:
- Čállit iežat skuvlahistorjjá. Maid don leat vásihan sámi oahppin, sámegieloahpus dahje váilevaš sámegieloahpu dihte jna.
- Jearahallat earáin maid sii leat vásihan skuvllas.
- Čállit historjjálaš artihkala muhtin skuvlla ovdáneamis dahje erenoamáš oasis sámi skuvlahistorjjás.
- Čállit novealla dahje divtta mii čilge sámi ohppiid vásáhusaid skuvllas ovdal dahje dál.
Livččii stuora ovdamunni jus dus leat muhtinlágan govat mat heivejit čállosii (foto, sárgosat, kopiija dokumeanttain dahje sullasaš), muhto dát ii leat eaktu.
Ovttas teavsttain háliidivččiimet ahte muitalat oanehaččat iežat birra (riegádanjahki, gos don leat orron, makkár skuvllaid leat vázzán, maid don leat bargan jna.) ja ahte sáddet iežat gova.
Giella
Sáhtát čállit sámegillii (davvi-, julev- dahje lullisámegillii) dahje dárogillii (girjegiella, ođđadárogiella dahje suopmana mielde). Jus máhtát čállit sámegiela, de sávvat ahte čálát sámegillii. Čállosat mat almmuhuvvojit ilbmet sihke sámegillii ja dárogillii. Jus ieš máhtát čállit goappašiid gielaid, berret muitalit dan midjiide go sáddet iežat čállosa. Jus du čálus almmuhuvvo, oaččut dalle fálaldaga ieš jorgalit dan, ja jus jorgaleapmi lea buorre sáhtát maiddái oažžut jorgalanbálkká.
Bálkkašupmi!
Čállosat mat almmuhuvvojit girjjis máksojuvvojit lágádusa távsttaid mielde ja buot čállit ožžot girjji mas su artihkal lea almmuhuvvon. Dasa lassin addá lágádus golbma 2000 ruvdnosaš bálkkašumi ja girjji sidjiide geat čállet buoremus čállosiid. Go mii árvvoštallat, de váldit čálli agi vuhtii, nu ahte vuoitit sáhttet seamma bures leat 10-jahkásaččat go 29-jahkásaččat.
Veahkki ja doaimmaheapmi
Doaimmahusjoavku lohpida vástidit buohkaide geat sáddejit čállosiid. Jus mii háliidit almmuhit du čállosa, de mii dárkkistit čállosa ja sáhttit evttohit rievdadusaid. Don beasat lohkat dan fas ovdal almmuheami ja cealkit dohkkehat go evttohusaid.
Sisasádden ja áigemearit
Čállosat mat galget leat mielde gilvvus, fertejit leat sáddejuvvon lágádussii 01.03.2009. Muđuid háliidit ain čállosiid girjjiide, unnimusat 2009 loahpa rádjái.
Mii háliidit teavstta digitála hámis, áinnas e-poastan, čujuhussii: sveilund@online.no.
Ale bija govaid dahje eará illustrašuvnnaid sisa tekstii, muhto bija mielde dieđuid govaid birra ja govvateavsttaid.
Digitála govain ferte leat čoahkku unnimusat 300. Mii sáhttit maiddái váldit vuostá bábirgovaid dahje filmmaid.
Na ba boarráset olbmot?
Oahpaheaddjit, váhnemat ja earát geat lohket dán, muhto leat badjel 30 jagi, sáhttet dieđusge maiddái čállit Sámi skuvlaskuvlahistorjái, muhto sii eai searvva gilvui.
Dearvvuođaiguin
Davvi Girji: Seija Guttorm
Doaimmahusjoavku: Svein Lund, Elfrid Boine, Siri Broch Johansen, Siv Rasmussen
Davvi Girji
Pb. 13
9735 Kárášjohka
tel 78469600
davvi@davvi.no
FUOM! Álggos mis lei áigemearri 01.03.2008. Muhto dalle eat lean ožžon go 3 artihkala, dál mii leat ožžon 5. Danin mii leat viididan áigemeari 01.03.2009 rádjái. Lea ain buorre vejolašvuohta vuoitit ja oažžut iežat teavstta mielde girjái.
Sámi skuvlahistorjá - álgosiidu
Čále fierpmádatmeaštirii / Skriv til vevmesteren