Lasseartihkkal Sámi skuvlahistorjá 4-girjái. Davvi Girji 2010.

Bernt Thomassen:

Girje skuvladirektøras

Bernt Thomassen (Govva luoikan Finnmárkku fylkamannis)

Bernt Thomassen (1868-1929) lei Finnmárkku skuvladirektevra 1902-20. Bearráigeahččimis Leavnnja skuvllas 1905:s son galggai čájehit iežas oahpahanvuogi dárogillii geavatkeahttá ohppiid eatnigiela. Ii mannan nu bures, go oahppit eai ipmirdan maid skuvladirektevra geahččalii čilget. Sivert Andersen čálii dalle lohkkireivve Sagai Muittalægje-aviisii. Skuvladirektevra fas čálii vuostečállosa, maid mii báhujit dás. Dat prentejuvvui Sagai Muittalægjes 01.03.1905. Ii leat muitaluvvon gii lea jorgalan Thomassena čállosa sámegillii.

Dat i læk duotta, maid Sivert Andersen Oldereidet Porsangovuonast læ muittalam skuvladirektøra bærraigæččam birra Laxelva skuvlast. Sivert læ rakadam ovta værro ja fastes gova dain skuvlaoappaluddamest, mi læi jaskis ja rafhalaš manai oapatæbme. Dam birra čalla Laxelva (Lævdnja) skuvlaoappatægje naft:

Go skuvladirektora læ oappaladdamen skuvlla dabe, de čajeti son skuvlim bokte, man lakai darogiel sattek addijuvvut sami- ja suoma manain čajetam bokte sigjidi govaid, dagoi bokte, færram bokte j.n.v., alma sin ædnegiela adnemtaga. Dat læi dat darogielsadne «ude». Manak æi addim dam. Okta bardne — su namma læi Johan — šaddai bigjujuvvut olgobæld uvsa, ja æra skuvlamanain jerrujuvvui: «Hvor er Johan?» Dat vastadus, mi sittujuvvui, læi diettalas: «Johan er ude.» Mannel go dat gačaldak ja vastadus ædnag gerdid læi gerddujuvvum, ravkkujavvui Johan. Son læi galle boastot ibmerdam su fidnos (olgosbigjumest) ja doaivoi galle, atte son læi šaddam rangaštuvvut ansaškættai, ja læi hæjos lanjast. Dat sæmma saddai dakkaviđe dakkujuvvut ovta æra skuvla bardnin, ja de arvvedi diettalas maidai ucce Johanaš, atte son læi boastot ibmerdam, vaiko dat i muittaluvvumge sudnji su ædnegilli. Mon dafhostamrak imaštallim skuvladirektøra enkel ja vuogas ouddan mannamlage.

Ja, de læi dat «stavrages». Jo, læi gal okta metarbæle gukkosaš soakkegiera, mast buok smavva oavsek legje njaskujuvvum erit, mi adnujuvvui cuoiggom-muorran, go čajetuvvui manaidi govak ja væggatavval; ja jurdaš, skuvladirektøra goalkaladdai daina dingain duolle dalle bævddai, go manak æi heivim orrot jaska daihe æi guldalam darkkelet. Ja, igo dat læm hirbmos!

Dat dast bagjelist callujuvvum muittalus læ duottavuotta, nuftgo dat læi, ja dam muittalusa mannel læ dat diettalas aibas darbašmættom, atte mon cælkkam æmbo duođaštusaid dam aššest.

Laxelv skuvlast, 14—2—05

Ærbødigst S. Nilsen.

Manak šadde dabbo dalle skuvlijuvvut nuft, atte si ibmerdegje dam, maid si galgge oappat, ja i čajetuvvum garasvuotta guđege vuostai. Buok Finmarko skuvlain oappatuvvu nuft, moft laka 20 jage rajest læ mærredam skuvlim harrai, ja direktora i læk dakkam maidege rievddademid dast. Sabmelažak ja suobmelažak ožžuk sardnot sin gielasek nu ollo go dattuk. Mutto laka mærreda, atte skuvlast galgga oappatuvvut darogilli, sikke daro, suoma ja sami manaidi, ja oappatamlakke galgga diettalassi læt daggar, atte buok manak addijek dam, maid oapatægje datto oapatet sigjidi. Adnet same ja suoma vækketamgiellan læ maidai ain lovalaš.

Dat, gutte i ibmer maidege skuvla bargost ja ige læk duođalaš, son i galgaši čallet maidege skuvla ja skuvlim birra. Ja dat, gutte jurdaša Ibmel ja su buokfamolašvuođa ala, berreši muittet dam Ibmel bakkoma, atte son i galga sardnot sælge duoge su lagamužas birra ja ige gielestet su ala.

Sámi skuvlahistorjá 4